2.006ko Apirilak 25 Undues de Lerda-Monreal

Undues de Lerda-Monreal
Partziala: 36km Danera: 128km Santiagora: 730km

Nahikua lo inddakuan iratzarri naiz, goizeko 7.30 aldera. Atzo tabernan galdetu neben zela fan biadan Javierrera Zangotzara fan aurretik eta bidia alde batera itxi eta kamiñotik fan naiz. Ez nau seguru 6-7 km izan dian, baina behin hemen eonda Jabierrera fan barik ezin ba geatu, eta halaxe jabierrera allau naiz. Allau aurtxuan Nafarruako mugia markaitten dauen harrixa ikusi dot eta argazki hau atara xat.
Ezta iñor ekusten, ezta frailleik be. Elizia bixitau dot eta egixa esan etxat larrei gustau, jabierren V mendeurrena izan da kastillua bixitaitteko aukeria auki dot eta tira, barrutik ikusteko politta izan da. Polittena kastillua izan da, barruan dakona sin mas.

Jabierrreko gaztelua atzian itxi eta aurrea jarraittu dut, hurrengo helburua Zangotza. Santiagon elizia ikusi eta bixitau dot, portiko zoragarri bat dako kanpuan eta barrutik be oso politta da. Portikuakin flipauta geatu naiz, Santiagoko katedralan antzea oso ondo landuta dau eta iruditeri garrantzitsu bat dako han euen agura batek emun dozten azalpenatik, lenau jentiak irakurten etzekixela eta elizak irudiz jazten ebein irakurri ezin ebein horren azalpenak emuteko!.

Kale nagusiko (uste dot) taberna baten zeoze hartu ta aurrea jarraittu dot, baina arkitekturiak onddiokan beste gustillo bat emun binonztan eta Zangotzako Santa Marina elizian Pantokratorra! Hau oso ederra da. Imagenak ikusi besterik eztau nahiz eta ez izan kalidadezkua.

Bidia Liedenatik Zagotzara doian karretera generaletik doia, baina artzen haundixa dau eta eztau kuidaurik. Bi bide dauz Monrealera fateko; Rocafortetik edo Liedenatik. Nik bigarrena aukeratu dot Lumbierretik fateko gogua dakotelako, zeoze luziaua da baina kriston pillia merezi dauela esaten daue; ikusi in biar.

Liedena, horrenbeste bider pasau naizen herrixa! Oinguan oinez nator, pauso bakoitza berezixa dala sentitten dot. Liedena atzian itxi eta bide gorri antzeako batetik Lumbierreko tuneletatik barrena aurrea. Bistian dako eta gorputzeko sentsaziñuan dako ikaragarrixa! Buetrak zure aldamenian eta goixan hegazka, alde baten barrankua,... inpresionantia. 2 tunel pasau biadaia eztia oso luziak eta nahiko argi dakoi baina bada ezpada frontala poltsikuan! Alto de Loitira allau eta bidia ezkerretara doia zuhaitz arteko senda baten eta hemendik aurrea Rocafortetik etorren bidiakin bat itten da. Modu honetan Izcora allau naiz. Albergian sellau gura neben eta txapauta, ba frontoian mokadutxo bat jan eta ur apur bat eran dot. Monrealeraiño allauko naiz, bertan dau eta onddiokan atzalde erdi baino geixau dakot.

Monrealeko sarreran zubi gotiko oso politta hau dau, erdi Aroan bidia itten ebein erromesak zubi hau kruzau biar izaten ebein herrira sartu ahal izateko, benetan oso zubi politta. Zenbat pasauko zian ni pasua naizen lekutik oindala horrenbeste urtetatik hona?

Gaur egun danian eztot iñobe ikusi baina albergian ointxe allau dian 2 frantsez dauz, andra bat eta gizon bat, bata Toulusekua eta bestia Saint Tropez ingurukua. Euran etxetik datoz, ke guay! nik be egunen baten ingot holako zeoze, zeatik ez?

Haizia izan da protagonistia gaur egun danian, baina ez txarreako. Gari zorotan irudi polittak marrazketan eben, mobimentua emuten otzan. Haiziak Beniton abesti bat ekarri dozt gogora, justamente hau eztakitt zeatik:
"Zer esaten dizu haizeak?
Haizea dela, eta igaro egiten dela
igaro zela len eta igaroko dela gero."

Bidia eta zeatik ez bizitzia (bidia bizitzian metaforia dala esaten daue) antzea da; pasau zaren lekutik lenau be pasau dia eta gero be pasauko dia.
Bueno onak izan, gaurkoz nahikua idatzi dot eta.

Arrés-Undues de Lerda

2.006ko Apirilak 24. Arres-Undues de Lerda
Partziala: 37km Danera:92km Santiago:766km

Bart gabian australiako neskiakin Mikel Laboan loretxoa abestixa abesketan eon nitzan, beak zeoze baekixen letrian inguruan eta tira papel baten idatzi notzan; mendian lar artian aurkitzen da loretxo bat, aurrian umetxo bat... Ta hontan eta hartan ba ohera poz-pozik fan giñan.

Gaur 7ak inguruan iratzarri gara gaixenok eta hantxe juntau gaittun sukaldian. Allau gareneako hantxe ebillen Brigitte dana gertu auki guran, danori al dauen onduen itten saiatu da eta askoatik lortu dau! Marc be han inguruan ebillen bueltaka. Barriketalditxo bat inddu danak batea bakoitzak al izan dauen moduan eta gero ttikirri-ttikirri Arrés atzian itxi du. Hasieran talde konpakto bat izan gara baina gero separaitten hasi gara, bakoitza bere erritmora modu horretan onduen.

Bakarrik ibiltteak badako bentaja asko, inguruniakin geixau fijaitten za, zuhaitz baten keizpian jasarten zara txoixan kantuak entzuteittuzu, zure barruko zure beste zu horrekin be bat eittea lortzen dozu...

Pirienotan eon arren nahiko bide lauak dauz hemendik, gari zoro eta erreka zulo artian. Javier frantsesakin juntau naiz eta beakin bazkaldu dot gari zoro baten onduan eutzen zuhaitz batzun artian, bixon artian geukana juntau eta hoixe konpartiu du. Gure gaiñetik parapente motordun bat pasau da eta oinez hasi garenian berriz gure ametsan inguruan inddu berba...

Oso gauza kurioasua ikusi dot, ixa Ruestan, antzina eliza izandako baten aztarnak "Ruinas de la iglesia de San Juan Bautista". Elizia beste danan antzeakua, gure formakua,etab, Etzaukan tellatua eta eta hau arreglau biarrian, txapa eta puntal batzukin babestuta eukain. Han inguruan atxentxo bat in eta ur trago bat bota ostian aurrea bolie.

Pirineuak bazoiatzan atzian geatuaz, azkeneko beiratua pirineotra. Grabillako pistia alde batera itxittakuan, kamiñora urten gara eta kurba baten ondotik parez-pare Ruesta. Garai baten herri garrantzitsua izango zan baina gaur egun, dana ero zati haundi bat jausitta dau. Etxiak pare barik dauz eta beste batzutan tellatuak falta dia. Herri hau kuriosua da,CGT sindikatu anarkistiak bzi berrittutakua da. Albergia xaun baina etxat larrei gustau herrixa, eztot konfiantza larrei emuten eta goiz danez aurrea jarraiketia dezidiu dot.

Bizitzako berua itten dau, eguzkixak zuzen zuzenian kokotian joten dozt eta kriston aldatzak dauz hemen, gian be jarten dau desnibela haundixa dala baina kauen riau! Grabilla antzeako pista baten gora, tipi-tapa. Eskerrak ura hartu dotenai herrixan, bestela igual akabo.

Gaintxo batera allau orduko Undues de Lerdan han ikusten da! Nere aurretik 5-6 bultotxo ikusten dia urriñea, joño etxonat bakarrik lo ingo! Undues de Lerdara allau aurtxuan esaten daueiñaz kaltzada romano bat dau, nahiko egoera eskaxian baina hantxe dau garai baten izandako haren erreflejo.

Herrira allau eta herriko atxotxo bati galdetu xat taberna bat ero nun dauen eta herrixan dauen bakarrenera bialdu nau, jubilauan etxia, tabernia, dendia... dana bat! Zerbeza bat eran eta albergiatik galdetu dot.Total tabernaixa alkatia eta albergian arduraduna dala, to keda familia. Albergera fan naiz eta hemen dator onena! Albergia udaletxian atikuan dau! Oso kuriosua, dana egurrezkua.

Eskerrak ez noaila Zangotzara bixar, onddiokan albergia zerrauta dau eta. Gaur afaixa majo irabazi dot, pare bat ordu falta dia afaitteko eta tripak kri-kri dakot. Azer gosea!!! Gaur nere lenengo anpollatxua agertu da, errebentau eta betadinekin perfekto geratu da.

Herrixa oso lasaixa da, eztau zaratarik.Entzuten dan bakarra eulixan bzzzz bzzzz zaratia da, eztakitt nik ze potentzia dakoin ero jesukristonak dian baina burrundaia kristona dau.

Nere aurretik oiatzen mantxa baltz horraik 6 holandes zian! 2 pareja eta bi andra ama alabak. Eurak eztakixe oso ondo inglesez eta nik ni idea aleman ba al dun moduan eon gara barriketan, Egunian eztaue kilometro asko itten, enteau naizenatik, terapia de grupo mouko bat itten dabitz. Hillabete eta erdi dakoi bidia itteko eta bikotiak dakoin arazuak konponketia dakoi helburua.

Afaitten akabo eta euratik agurtu ostian afaixa apurtxo bat bajau eta haize apurtxo bat hartu asmoz herrittik pasiotxo bat emutea urten naiz. Banku baten jasarri eta eguneko gauzak idazten nau.

Bixar Javierretik ziar Zangotzara allauko naiz eta hementik Monreal aldera, baina bixar bixakuak. Oin izarrak lagun ohera noia deskantzaittea eta lo apurtxo bat ittea. Ondo lo in eta onak izan.